Stress management: Hoe pak je dat aan?
De zaken die stress bij jou (kunnen) veroorzaken, zijn een deel van je leven. Ieder mens heeft a.h.w. zijn eigen specifieke stressfactoren, triggers die er voor zorgen dat jij in de stress schiet. Als je dit allemaal weg wilt nemen, zou je letterlijk in een hutje op de heide moeten gaan wonen, geen werk, geen sociale contacten, alleen maar jezelf en de natuur. Maar zelfs dat kan stress opleveren, omdat je je dan weer alleen gaat voelen.
Kortom: Een leven zonder stress bestaat niet.
Er is hoop! Je kunt wel leren hoe je het beste hiermee om kunt gaan. Je kunt leren hoe je de stressfactoren geen vat op je kunnen krijgen, tenminste heel weinig en niet voor lange tijd.
EHBO voor stress
Wat gebeurt er als je erge last van stress hebt. Je lichaam vertoont allerlei reacties. Je hartslag gaat snel, misschien breekt het zweet je uit, je denkt niet meer logisch na en mogelijk raak je in paniek. Als je altijd ademhaalt via je borstkas, en dan vaak ook nog erg jachtig en ondiep, dan zal dat er automatisch voor zorgen dat je hart sneller gaat slaan en dat je spieren meer gespannen zullen zijn.
Stress management wil ook zeggen dat je een noodplan hebt. EHBO op het moment van stress is dit. Je merkt dat je stress hebt, denk oké het is even niet anders, hier moet ik snel doorheen, een feit en hoe pak ik het aan.
- Noodplan nummer 1 bij stress is: Hou je adem in tot je merkt dat je echt weer moet ademen. Op dat moment adem je diep in, dat doe je zo automatisch door je buik. Doe dit tot je merkt dat je lichamelijke reactie afneemt en je weer rustig wordt.
- Noodplan nummer 2 bij stress is: Als nr. 1 niet lukt ga naar een ruimte apart. Meestal is de wc een goede plek omdat die vrijwel overal aanwezig is. Haal diep adem en probeer te begrijpen wat er aan de hand is. Wat zijn de feiten van dit moment. Moet jij je zo voelen of zit het in je hoofd? Ook dit logisch denken wat je min of meer probeert werkt ook rustgevend.
- Noodplan nummer 3 bij stress: Loop weg. Niet mijn favoriet maar soms kan het niet anders. Toch zal je de situatie weer onder ogen moeten komen en daarom is blijven en ermee dealen beter.
Drie noodplannen om met acute stress om te gaan. Maar deze drie plannen zorgen er nog niet voor dat je er minder vaak last van zult hebben. Ik zei het al: ”Stress hoort bij het leven”.
Ademhalen doen we, maar ook goed?
Om vrijwel direct te kunnen ontspannen, moet je je ademhaling kunnen beheersen. Dat kun je leren op momenten dat je geen stress hebt. Ademhalen via je buik is het beste. Dit kun je oefenen op ieder moment van de dag. Leg je hand op je buik, net onder je navel. Adem langzaam in via je neus, en voel hoe je buik op gaat zetten. Hou deze adem een paar seconden vast, en adem heel beheerst weer uit via je mond. Lukt dit niet of voel je het niet oefen dan deze: Hou je adem in tot je merkt dat je echt weer moet ademen. Op dat moment adem je diep in, dat doe je zo automatisch door je buik.
Herhaal dit zo vaak mogelijk. Het gaat erom dat je je bewust bent van je ademhaling. En als je dit maar vaak genoeg doet, dan wordt het een automatisme en ga je automatisch beter en dieper ademhalen waardoor je je beter kunt ontspannen.
De lange termijn
Stressmanagement houdt in dat je verder kijkt dan het moment van stress. Je wilt natuurlijk dat je in de rest van je leven zo-min-mogelijk stress ervaart. Helaas dat kunnen we niet voorspellen. Zorgen dat je er klaar voor bent, dat heb je wel in de hand. Een voorbeeld is lachen. Lach jij wel eens, gewoon omdat je even zin hebt om te lachen? Lachen is een prima middel om je te ontspannen. Niet alleen ga je automatisch lachen als je je ontspannen en rustig voelt, maar het werkt ook de andere kant op: Als je gaat lachen, ga je je automatisch ontspannen en voel je je gelukkiger. Een positieve, vicieuze cirkel.
Als je aan het lachen bent, worden er via de zenuwen signalen gestuurd naar het deel van je hersenen dat alle emoties regelt. Deze impulsen zullen er voor zorgen dat de balans van je systeem over gaat naar ontspanning en rust. Naar een gelukkiger gevoel.
Mensen die het moeilijk vinden om te lachen in de communicatie over en weer met anderen zullen erg veel moeite hebben met sociale relaties in het algemeen. Als je een baan uitoefent waarbij je veel in contact staat met collega’s of klanten heb je ongetwijfeld al bewust of onbewust gemerkt hoeveel gemakkelijker het is om een goede relatie met deze mensen op te bouwen als je regelmatig een (glim)lach kan laten zien. In veel verkooptrainingen wordt dan ook niet voor niets erg veel nadruk gelegd op het altijd met een glimlach te woord staan van je klanten.
Aan de andere kant, als je wat vaker naar een ander lacht, zal iedereen ook wat vaker naar jou lachen, wat ook weer een fijn gevoel geeft. Het is niet voor niets dat lachen erg gezond is! Dus ga je gang, en begin NU even te lachen. En? Voel je je al wat beter?
Wees proactief
Heel veel stressfactoren kun je op voorhand al vermijden. Als een stressfactor zich aandient, ga dan niet lijdzaam af zitten wachten door te klagen, maar onderneem actie. Bedenk wat nodig is om deze situatie op te lossen of te voorkomen in de toekomst.
Je kunt de stress bezit van je laten nemen door lijdzaam af te wachten of het wellicht zal gaan verbeteren. In stilte zit je je op te winden! En dat geeft meer stress. Maar je kunt ook actie ondernemen. Bel iemand die kan helpen, kijk wat je er zelf aan kunt doen. Op dat moment ben je proactief bezig, en heeft de stress geen bezit van je genomen.
Gebruik papier
Kun jij vaak niet slapen op de momenten dat je eigenlijk MOET slapen? Je weet natuurlijk dat voldoende slapen belangrijk is, maar je hoofd maalt van alle stress. In je gedachten probeer je alles op een rijtje te zetten, en je probeert allemaal mogelijke scenario’s te verzinnen over hoe het allemaal zou moeten gaan lopen.
Door al dit malen kun je niet slapen, en kun je de volgende, ‘stressvolle’ dag niet fris en opgewekt beginnen. Daardoor wordt de stress alleen maar groter. Maak er een gewoonte van om gedurende de avond al je gedachten op papier te zetten. Probeer er wat structuur in aan te brengen. Maar het uiteindelijke doel is om je hoofd leeg te maken, want je weet dat je met je aantekeningen morgen zo weer verder kunt. Voor nu heb je dan even rust, en ben je in staat om goed te slapen.
Zeg eens wat vaker ‘nee’
Altijd maar klaarstaan voor anderen is natuurlijk een goede zaak, maar je moet wel je eigen grenzen kennen. Door altijd maar ‘ja’ te zeggen, kom je op een bepaald moment onherroepelijk in de problemen. Dit zal dan een hele grote stressfactor worden, en de mensen die jouw hulp hebben gevraagd kijken steeds meer met andere ogen naar jou.
- Of je zegt zo vaak ja, dat ze er al van uitgaan dat jij ja zegt en ze vragen dat ook steeds van je. Ze gaan denken dat jij alles wel goed vindt. Er komt veel op je pad om ze te helpen, maar houden ze wel rekening met wat jij leuk vindt? Krijgt jij er, behalve veel werk, wat voor terug?
- Of je zegt wel ‘ja’, maar in de praktijk komt er niks van terecht omdat je geen tijd hebt. Mensen geloven je dus niet meer. Zeg dan dus vaker “nee”, zodat jouw “ja” belangrijker wordt!
Maak tijdens de lunch een lekkere wandeling
Zit jij ook altijd achter je bureau je boterhammetje op te peuzelen? Je hebt ook even ontspanning nodig, zelfs al ligt er heel veel werk op jou te wachten. Neem je broodtrommeltje mee, en ga een stukje wandelen. In het park ga je lekker op een bankje zitten waar je je boterham in alle rust op kunt eten. Maak er iets gezelligs van. Geniet eens van de natuur en van de zingende vogels. Je zult zien dat je, bij terugkomst op kantoor, plotseling veel meer energie hebt. Hierdoor kun je de stressvolle situaties beter aan en ben je dus uiteindelijk veel productiever.
Sporten
Ook al heb je in de avond geen zin en voel je je moe, dan moet je toch gaan sporten. Oké, het is even doorzetten, maar het is een feit dat sporten uiteindelijk meer energie oplevert dan het kost. Een extra wandeling ( 2 op een dag) kan ook. Daarnaast is het je kans om te ontspannen en je hoofd leeg te maken. Heb je er echt moeite mee? Schrijf je dan in voor een teamsport, of zoek een sportmaatje. Je hebt dan een stok achter de deur, want je wilt de ander(en) natuurlijk niet teleurstellen!
Neem de tijd
Besef heel goed dat de stress waarschijnlijk al jarenlang deel uitmaakt van je leven. Als je besloten hebt om de stress aan te pakken, verwacht dan geen wonderen. Het is onmogelijk om dit in een paar dagen op te lossen! Het is een proces, maar wel met een resultaat waar je trots op kunt zijn: Langer leven zonder vervelende kwaaltjes als gevolg van stress!
Helpt dit artikel je verder? DEEL het dan s.v.p. met jouw netwerk, door op de Tweet, Like, Share of Google+ knoppen te klikken, zodat ook de mensen in jouw netwerk ervan kunnen profiteren.
Bouw aan je toekomst!
Groet, Anje
[…] is je bezorgdheid die een uitweg zoekt. Paniek kan ontstaan wanneer iemand een steeds groter wordende bezorgdheid ontwikkelt over van alles en nog […]