Assertiviteit, hoe dan en waarom?

Assertiviteit, hoe dan en waarom?

Het hoe en waarom van assertiviteit is belangrijk als je invloed wilt hebben op je leven en de omgang met anderen. Assertiviteit staat dus centraal. In week 5 hebben we gekeken naar wat assertiviteit is en hoe dat je werk beïnvloed. Week 6 heb ik gebruikt om assertiviteit te koppelen aan ondernemerschap om vervolgens in week 7 de nadruk te leggen op de linken tussen assertiviteit, verlegenheid en introversie. Vandaag gaan we door en kijken naar de assertiviteit in jou, ben je dat al of moet je nog wat verbeteren?

Het lijkt soms of anderen van nature al assertief zijn. Ben je dat niet dan zeg je vaak “sorry” terwijl je heel goed weet dat de ander fout zit, je verzint smoesjes om anderen niet te beledigen en je bezoekt tóch die oudtante waar je eigenlijk helemaal geen zin in hebt.

 Wat is assertiviteit?

Assertiviteit is het voor jezelf opkomen door het vertonen van assertief gedrag zonder een ander onnodig te kwetsen. Er zijn drie typen assertiviteit:

1. Assertiviteit -> balans tussen je eigen belangen en die van de ander
2. Sub-assertiviteit -> teveel rekening houden met de ander en te weinig met jezelf
3. Agressiviteit -> teveel rekening houden met jezelf en te weinig met de ander

 Waarom zijn mensen niet assertief?

Assertief zijn is moeilijk! Vanuit je opvoeding heb je misschien mee gekregen niet assertief te zijn. Je hebt dan bijvoorbeeld last van schaamte, angst en schuldgevoel welke je kunnen verhinderen om te zeggen wat je werkelijk wilt, je grens aan te geven of toe te geven dat je iets niet snapt. Niet assertief durven zijn kan echter ook komen omdat je de ander niet wilt kwetsen of bang bent zelf gekwetst te worden. Je kunt zelfs over gaan tot agressief als je bang bent dat mensen je anders niet serieus nemen of over je heen lopen.

Assertiviteit

Het klinkt zo gemakkelijk, “zeg gewoon waar het op staat!” maar de drempel om te zeggen wat je werkelijk denkt is behoorlijk hoog. Toch zijn er methoden om assertiever te worden. Je kunt ook een assertiviteit training volgen, assertief op een training zijn helpt je zeker in de ‘echte wereld’.

Je gedachten helpen of belemmeren je om assertief te zijn.

Veel assertief gedrag komt voort uit gedachten die niet rationeel zijn. Zo kan je bijvoorbeeld niet weten wat anderen van jou denken, tot je ze het gevraagd hebt. Zorg dat je een mislukte poging niet generaliseert: wanneer een opdracht de ene dag niet gelukt is, is geen garantie dat het nooit zal lukken.

Blijf bij jezelf.

Wanneer je je mening over iets wilt geven, probeer dit dan in een Ik-boodschap te doen. Probeer een situatie objectief te beschrijven en vertel vervolgens wat deze situatie met jou doet. Wanneer je je aan iets stoort van een ander, benoem dan wat je ziet en zeg wat het met jou doet. Begin nooit met ‘jij moet’ want de ander staat direct op de rem en doet niks. Sterker nog er wordt niet meer naar je geluisterd. Met een Jij-boodschap zeg je dat een ander iets fout doet, waardoor de ander zich gemakkelijk aangevallen kan voelen. Een Ik-boodschap nodigt de gesprekspartner uit om begrip op te brengen voor jouw gevoelens over een situatie.

Wees en blijf jezelf

Speel geen rol en accepteer jezelf zoals je bent, dan zullen anderen dat ook doen. Je bent een veel leuker mens als je je ongedwongen kan gedragen zonder je af te vragen of je het allemaal wel goed doet. Dat komt geforceerd en onnatuurlijk over. Bovendien kost het enorm veel energie om een rol te spelen, energie die je beter in leukere zaken kunt steken. Iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen geluk en welbevinden. Je kunt wel enorm veel rekening gaan houden met andere mensen, maar jij bent niet verantwoordelijk voor hun geluk, dat zijn zijzelf.

Overtuigen.

Als wij iemand willen overtuigen gaan we vaak harder praten, meer gebaren inzetten etc. Dit heeft geen zin. Ook omgekeerd als iemand je over probeert te halen toch overstag te gaan, doe dan het volgende. Blijf kalm, rustig en vriendelijk en herhaal je standpunt. Als iemand met nieuwe argumenten komt, herhaal je je standpunt weer, net zolang tot de ander snapt dat je écht niet wilt.
Zorg ervoor dat je de woorden ‘misschien’, ‘zou kunnen’ en ‘mogelijk’ niet gebruikt. De ander denkt door dergelijke woorden dat je nog over te halen bent.

Onthoud dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn eigen geluk en welbevinden. Je kunt wel enorm veel rekening gaan houden met andere mensen, maar jij bent niet verantwoordelijk voor hun geluk, dat zijn zijzelf.

 Wat zijn grenzen in persoonlijke relaties?

Wat hebben gezonde grenzen te maken met voor jezelf opkomen en persoonlijke effectiviteit? Hoe zit het met respect voor elkaar bij het afbakenen van het terrein waar alleen jij alles voor het zeggen hebt? Welk belang heb je zelf bij het trekken van concrete persoonlijke grenzen? En welk belang hebben anderen erbij dat jij concrete, persoonlijke grenzen trekt? Vragen om te beantwoorden dus.

Een persoonlijke grens is een denkbeeldige lijn tussen jouzelf en een ander persoon. Feitelijk gaat het om de afbakening tussen jouw emotionele of fysieke ruimte en die van andere mensen. Waar je die grens in fysiek of emotioneel opzicht precies trekt, kun je per persoon bepalen. Zo hangt het af van je relatie met die persoon hoe dicht deze persoon jou letterlijk of figuurlijk mag benaderen.

Hoe afstandelijker de relatie, des te strakker je je grenzen wilt trekken. Je hebt dus grenzen nodig.

Op positieve wijze voor jezelf opkomen, zonder anderen te benadelen. Grenzen trekken heeft alles te maken met voor jezelf opkomen. Het is een vorm van assertief gedrag waarbij je zowel respect toont voor de ander als voor jezelf. Stel dat als iemand tot nu toe vooral van jou heeft geprofiteerd, en je hebt besloten daar voortaan paal en perk aan te stellen, de profiteur zich benadeeld kan voelen, maar dat is dan natuurlijk geheel ten onrechte. Wie gaat werken aan zijn of haar persoonlijke grenzen in ongelijkwaardige relaties zal merken dat in die relatie gelijkwaardigheid een steeds grotere rol gaat spelen. Want alle betrokkenen hebben baat bij helder gestelde grenzen.

Het belang van het trekken van persoonlijke grenzen voor jezelf

Het doel van het trekken van een grens is dat je jezelf op een gezonde manier beschermt. Je hebt namelijk zowel het recht als de plicht om jezelf te beschermen, bijvoorbeeld door af en toe ‘neen’ te zeggen tegen een verzoek van een familielid, vriend, kennis of collega.

Zonder behoorlijk gestelde grenzen kun je niet optimaal functioneren. Grenzen stellen, betekent in feite: je eigen effectiviteit vergroten. In plaats van de aardige en zorgzame hulp waar mensen graag een al te zwaar beroep doen, groei je dan uit tot een evenwichtige persoonlijkheid die de balans weet te vinden als het gaat om geven en nemen.

Nu ga je zeggen dat je altijd mensen hebt die meer geven dan nemen. En dat klopt. Maar het is alleen oké als die mensen het bewust doen en voldoende tijd overhouden voor dat wat zijzelf belangrijk vinden! Als je grenzen stelt, is dat een vorm van zelfbescherming en van goed voor jezelf zorgen. Daarbij kom je op voor je eigen behoeften en voor wat je verdient. Feitelijk maak je hiermee duidelijk hoe je wel en hoe je niet door andere mensen behandeld wenst te worden. Jouw grenzen beschermen je niet alleen tegen ongewenst gedrag, maar bevorderen bovendien het soort gedrag dat je graag ziet.

Door het stellen van gezonde grenzen, bevrijd je jezelf van de druk van anderen om iemand anders te zijn dan wie je in werkelijkheid bent. Bovendien creëer je ruimte waarin je echt jezelf kunt zijn en je de ander in zijn of haar waarde laat.
Het belang van door jouw getrokken grenzen voor anderen

Door aan te geven waar je grenzen liggen, help je niet alleen jezelf, maar ook anderen.

Het belang van andere mensen bij de door jouw getrokken grenzen is namelijk dat ze weten waar ze aan toe zijn. Zo leren ze waar jij precies ophoudt en zijzelf beginnen. Grenzen maken het juist mogelijk dat je vaker beschikbaar bent om andere mensen te helpen met dingen die jijzelf zinvol of bevredigend vindt. Duidelijkheid, openheid en eerlijkheid zijn aspecten die mensen in elkaar waarderen en toon je daarmee respect voor die ander.

Door grenzen te stellen, bied je anderen in jouw omgeving de kans om te groeien. Je maakt de mensen in je omgeving bewust van hun gedrag en biedt hen daardoor de gelegenheid om te veranderen en te groeien als mens

Helpt dit artikel je verder? DEEL het dan s.v.p. met jouw netwerk, door op de Tweet, Like, Share of Google+ knoppen te klikken, zodat ook de mensen in jouw netwerk ervan kunnen profiteren.

Bouw aan je toekomst!

Groet, Anje